درس 17 ویژگی های دریاهای ایران
1- چرا دریای خزر در واقع یک دریاچه است ؟
چون به اقیانوس راه ندارد.
2- چرا به دریاچه ی خزر ، دریای خزر می گویند ؟
چون بزرگ ترین دریاچه ی جهان است.
3- ایران از کدام جهت های جغرافیایی به دریاها دسترسی دارد ؟
شمال و جنوب
4- دریا را تعریف کنید.
دریاهای گودال های پر از آبی هستند که به اقیانوس ها راه دارند.
5- اقیانوس را تعریف کنید.
اقیانوس ها پهنه های بسیار بزرگ آبی کره ی زمین هستند.
6- دریای خزر در طول تاریخ چه نام هایی داشته است ؟ (4 نام )
دریای گیلان ، دریای مازندران ، دریای قزوین ، دریای گرگان
7- عمق دریای خزر در قسمت های مختلف آن چقدر است ؟
عمق دریای خزر در تواحی شمالی آن بسیار کم است . به طوری که در بعضی نواحی به کم تر از 10 متر می رسد. امّا در نواحی جنوبی نزدیک به ایران عمق آن بیش از 1000 متر است.
8- چند رود که به دریای خزر می ریزند ، نام ببرید.
سفید رود ، رود چالوس ، رود هراز ، رود گرگان
9- جلگه های حاصلخیز ساحل دریای خزر چگونه به وجود آمده اند ؟
رودهایی که از ایران می ریزند این جلگه ها را به وجود آورده اند.
10- دریای خزر ایران را به کدام کشورها مربوط می کند ؟
ترکمنستان ، جمهوری آذربایجان ، روسیه ، قزاقستان
11- خلیج چیست ؟
به پیش روی آب دریاها در خشکی « خلیج » می گویند.
12- خلیج فارس از پیش روی آب کدام دریاها در کدام خشکی ها ایجاد شده است ؟
خلیج فارس از پیش روی آب دریای عمان و اقیانوس هند در خشکی های ایران و عربستان ایجاد شده است.
13- خور چیست ؟
در کناره های خلیج فارس بریدگی های عمیقی وجود دارد که ساکنان اطراف به آ« ها خور می گویند.
14- خورها برای چه اموری مناسب هستند ؟
خورها برای ایجاد بندر و پهلو گرفتن کشتی ها مناسب هستند.
15- تنگه چیست ؟
به آبراهه ای که دو دریا را به هم وصل می کند ، تنگه می گویند.
16- چند رود را که به دریاهای جنوب می ریزند ، نام ببرید.
اروند رود ، رود جراحی ، رود هندیجان ، رودمند ، رود شور ، رود سرباز
17- چند جزیره ی متعلق به ایران در خلیج فارس را نام ببرید.
خارکو ، خارک ، لاوان ، هندورابی ، کیش ، فرور ، بنی فرور ، سیری ، تنب بزرگ ، تنب کوچک ، ابوموسی ، قشم
18- از چه طریق ایران به همسایگان جنوبی خود مربوط می شود ؟
خلیج فارس و دریای عمان
19- ایران از طریق خلیج فارس با کدام کشورها همسایه است ؟
امارات ، قطر ، عربستان ، کویت و عراق
20- چند منبع تاریخی را که در آن ها نام خلیج فارس یا دریای پارس آمده ، ذکر کنید.
کتیبه داریوش پادشاه هخامنشی ، کتاب های دانشمندان و جغرافی دانان مسلمان چون ابوریحان بیرونی ف نقشه های اروپاییان از عصر اکتشافات جغرافیایی
21- در نقشه های خارجی دریای خزر ... دریای کاسپین ... نامیده می شود.
22- عمق دریای خزر در نواحی ... شمالی ... آن بسیار کم است .
23- میزان شوری آب دریای خزر از دیگر دریاها و اقیانوس ها ... کم تر ... است.
24- ساحل خلیج فارس از دهانه ... اروند رود ... تا ... بندرعباس... امتداد یافته است.
25- میزان شوری آب خلیج فارس ... بیش تر ... از دریای عمان است.
26- عمق خلیج فارس بسیار ... کم تر ... از دریای عمان است.
27- خلیج فارس به طور متوسط ... 30 ... متر عمق دارد.
28- ساحل دریای عمان از ... بندرعباس ... تا ... بندرگواتر ... امتداد دارد.
29- دریای عمان به اقیانوس ... هند ... راه دارد.
30- عمق دریای عمان به سمت ... اقیانوس ... بیش تر می شود.
31- عمق دریای عمان در اطراف چابهار به حدود ... 3000 ... متر می رسد.
32- خلیج فارس از طریق آبراهه ای به نام ... تنگه هرمز ... دریای عمان وصل می شود.
33- بزرگ ترین جزیره ی ایران درخلیج فارس ... قشم ... نام دارد.
34- از گذشته های بسیار دور مردمان کناره ی خلیج فارس به ... تجارت ... و ... دریانوردی ... مشغول بوده اند.
35- قوم پارس خلیج فارس را ... دریای پارس ... نامیدند.
فعالیت (1) صفحه 91
روز 10 اردیبهشت در تقویم روز ملّی خلیج فارس نامیده شده است . علّت چیست ؟ پرس و جو کنید.
در چنین روزی ، در زمان شاه عباس صفوی نیروهای دلاور ایرانی توانستند پرتغالی ها را از طریق خلیج فارس به ایران حمله کرده بودند شکست داده و آن ها را بیرون برانند . برای گرامی داشت این روز ، آن را روز ملّی خلیج فارس نامیدند.
فعالیت (2) صفحه 19
کاربرگه ی شماره 21 و 22 و 23 کتاب کار را انجام دهید.
کاربرگه ی شماره ی 21
نقشه ی دریاها
1- روی نقشه نام خلیج فارس و دریای عمان را نبویسید.
2- نام تنگه ی هرمز را بنویسید.
3- نام کشورهای اطراف خلیج فارس را که با علامت ؟ مشخص شده اند ، بنویسید.
4- دریاها را با مداد آبی رنگ کنید.
1- نام دریای خزر را روی نقشه بنویسید.
2- دریای خزر را با مداد آبی رنگ کنید.
3- نام کشورهای اطراف دریای خزر را که با علامت ، مشخص شده روی نقشه بنویسید.
کاربرگه ی شماره 22
دریاهای ایران
الف - کدامیک از ویژگی های زیر مربوط به خلیج فارس و کدام مربوط به دریای عمان است ؟ علامت بزنید.
|
ویژگی
|
دریای عمان
|
خلیج فارس
|
|
به اقیانوس هند راه دارد
|
×
|
|
|
عمق آن بیش تر است.
|
×
|
|
|
شوری آن بیش تر است.
|
|
×
|
|
دارای جزایر فراوانی است.
|
|
×
|
|
دارای خورها یا بریدگی های زیاد است که برای بندر مناسب اند.
|
|
×
|
|
ایران و پاکستان به آن دسترسی دارند.
|
×
|
|
ب - جاهای خالی را کلمات مناسب پر کنید.
1- ... دریاچه ... گودال های آبی وسیع در سطح زمین است که به اقیانوس راه ندارد.
2- به پیشروی آب دریاها در داخل خشکی ها ... خلیج ... می گویند.
3- باریکه یا آبراه های که دو دریا را به هم وصل می کند ، ... تنگه ... نامیده می شود.
کاربرگه ی شماره 23
بنادر
الف ) نام بنادری را که روی نقشه نوشته نشده است بنویسید.
در قسمت شمال ایران در نزدیکی بندر آستارا ، بندر انزلی و در نزدیکی بابلسر بندر ترکمن است.
در قسمت جنوب ایران از چپ به راست ، بندر بوشهر ، بندر عباس و چابهار قرار دارد.
ب ) در بندرها چه فعالیت هایی صورت می گیرد ؟ سه مورد بنویسید.
صیّادی و ماهیگیری ، تجارت ( صادرات و واردات کالا ) ، حمل مسافر با کشتی ، انتقال نفت